در گام 1 از بیماری واریس چه می‌دانید؟

بیماری واریس

رگ های واریسی سیاهرگ های متورم و بزرگ‌شده ا‌‌‌ی هستند که معمولا در ناحیه پایین‌تنه در افراد ایجاد می شوند. این رگ ها ممکن است آبی یا بنفش تیره باشند و غالباً بصورت توده ای، برآمده و یا پیچ‌خورده هستند. بخش قابل‌توجهی از بزرگ‌سالان دچار بیماری واریس هستند. در ادامه به دلایل، نشانه ها و درمان آن خواهیم پرداخت.

بیماری واریس

علت‌های بیماری واریس

سیاهرگ ها که مسئول بازگرداندن خون از اندام ها به قلب هستند، دریچه هایی یک طرفه دارند. این دریچه های ریز که با جریان خون به سمت قلب باز می شوند، در مرحله بعد برای جلوگیری از برگشت خون به سمت اندام باید بسته شوند. در صورتی‌که این دریچه ها آسیب‌دیده باشند خون در رگ‌ها جمع شده و باعث کشیدگی، گشاد‌شدن و پیچ خوردگی وریدها می شود. عللی که میتواند باعث بروز این اتفاق شود عبارت‌اند از:

• عوامل وراثتی: برخی افراد به دلیل وجود ژن های وراثتی از پدر و مادر خود، به‌سرعت دچار توسعه واریس در پاها می شوند.
• ضعف عضلات: انقباض های عضلانی در ساق پاها به‌عنوان پمپ عمل می کنند. ضعف عضلات پا می تواند به تجمع خون در وریدها و تشدید واریس کمک کند.
• بارداری: در دوران بارداری، مقدار خون در بدن افزایش می یابد و فشار بر روی ورید ها زیاد می شود که می تواند منجر به توسعه واریس در پاها شود.
• اضافه‌وزن: چاقی می تواند باعث فشار بیشتر بر وریدها شود.
• افزایش سن: با زیاد‌شدن سن، دریچه ها دچار ساییدگی شده و این ضعف در دریچه ها می تواند به بازگشت بیشتر خون به سیاهرگ ها کمک کند.

نشانه‌های بیماری واریس

تشخیص واریس توسط پزشک با استفاده از مصاحبه با بیمار، مشاهده بصری و یا سونوگرافی انجام می شود. واریس در بعضی از افراد باعث مشکلات زیبایی و احساس ناخوشایند می شود اما در برخی دیگر می تواند باعث مشکلات جدی تر و ایجاد درد شود. موارد زیر شایع ترین علائم واریس است:

• رگ هایی که به رنگ آبی یا بنفش هستند.
• سیاهرگ هایی که زیر سطح پوست برآمده و پیچ‌خورده هستند و گاهی مانند طناب روی پا ظاهر می شوند.
• احساس سنگینی و درد در پاها و تشدید آن در اثر زیاد نشستن یا ایستادن طولانی.
• احساس سوزش، گرفتگی و تورم در ساق پا بخصوص در شب.
• پوست خشک، خارش‌دار و نازک روی ورید آسیب‌دیده.

رگ‌های عنکبوتی با واریس چه تفاوتی دارند ؟

سیاهرگ های واریسی و سیاهرگ های عنکبوتی با وجود تفاوت ظاهری، هر دو جزء بیماری های وریدی به حساب می آیند. رگ‌های عنکبوتی کوچک‌تر و نازک تر هستند. آنها شبیه تار عنکبوت قرمز یا آبی یا شاخه های یک درخت و زیر سطح پوست هستند. رگ‌های عنکبوتی اغلب دردناک نیستند. آنها می توانند در هر نقطه از بدن شما ظاهر شوند، اغلب در پشت زانو، روی پاها یا روی صورت، اما رگ‌های واریسی معمولاً روی پاهای بیمار ظاهر می شوند.

بیماری واریس

عوارض بیماری واریس چیست ؟

بیماری واریس بصورت نادر می تواند عوارضی را در افراد ایجاد کند که شامل موارد زیر است :

• زخم ها : وریدهای واریسی دارای فشار بیش‌از‌حد هستند. زخم‌های دردناک می‌توانند روی پوست نزدیک رگ‌های واریسی، مخصوصاً در نزدیکی مچ پا ایجاد شوند. معمولاً در یک نقطه، تغییر رنگ روی پوست قبل از ایجاد زخم شروع می شود. اگر دچار زخم پا شده اید، به پزشک خود مراجعه کنید.
• لخته شدن خون : جدی ترین عوارض ناشی از واریس لخته شدن خون است. به دلیل تجمع خون در ورید که منجر به تشکیل لخته می شود، پوست معمولاً رنگ قرمز دارد، حساس است و رگ مانند طناب است. گاهی اوقات، سیاهرگ های عمقی پاها بزرگ می شوند و ممکن است باعث درد و تورم پا شوند. برای درد یا تورم مداوم پا باید به پزشک مراجعه کرد چراکه می تواند نشانه لخته شدن خون باشد.
• خون‌ریزی : گاهی رگ‌های نزدیک به پوست می ترکند. اگرچه این معمولا فقط باعث خونریزی جزئی می شود، اما نیاز به مراقبت پزشکی دارد.

آیا می‌توان از ابتلا به بیماری واریس پیشگیری کرد ؟

ممکن است بطور کامل نتوانید از بیماری واریس جلوگیری کنید اما با تغییر سبک زندگی و اقداماتی که متخصصان سلامت توصیه می کنند بتوانید شانس خود را برای ایجاد آن کاهش دهید. این اقدامات شامل موارد زیر است:

• ورزش کردن : ورزش منظم گردش خون در پاها را بهبود می دهد، که به فشار‌دادن خون جمع شده در رگ ها کمک می کند. ورزش همچنین به کاهش فشار‌خون فرد کمک می کند، که یکی دیگر از عوامل موثر در ایجاد واریس است. ورزش های هوازی کم فشار نظیر شنا کردن، پیاده‌روی، یوگا و دوچرخه‌سواری کمک می کند تا عضلات ساق پا بدون فشار زیاد کار کنند.
• از ایستادن طولانی‌مدت خودداری کنید: برای افزایش جریان خون، به طور‌منظم با حرکات کششی و راه رفتن از ایستادن دراز‌‌‌مدت جلوگیری کنید، به‌خصوص اگر شغلی دارید که لازم است روی پاهای خود بایستید.
• پاهای خود را بالا بیاورید: بالا بردن پاها بالاتر از سطح کمر به جریان خون در قلب کمک می کند.
• وزن سالم خود را حفظ کنید: خلاص شدن از شر اضافه وزن، فشار افزون داخل رگ های خونی شما را کاهش می دهد.
• مصرف دخانیات را ترک کنید: سیگار به رگ های خونی آسیب می رساند، جریان خون را کاهش می دهد و باعث ایجاد طیف گسترده ای از مشکلات سلامتی می شود.
• جوراب های فشاری را امتحان کنید: این جوراب ها رگ های شما را فشرده می کند و به گردش خون کمک می کند، که می تواند از بدتر شدن رگ های واریسی جلوگیری کند.
• از نمک بپرهیزید: برای جلوگیری از تورم ناشی از محبوس شدن آب از یک رژیم غذایی کم نمک پیروی کنید.
• لباس مناسب بپوشید: برای تسهیل جریان خون، مطمئن شوید که کمرتان خیلی تنگ نباشد.

درمان بیماری واریس

اگرچه معالجه قطعی برای بیماری واریس وجود ندارد اما اقدامات درمانی زیر می تواند به کاهش درد و احساس ناراحتی کمک کند :

• تزریق درمانی (Sclerotherapy) برای بیماری واریس: در طول این درمان، پزشک یک فوم یا محلول شیمیایی را به رگ شما تزریق می کند. این محلول باعث می شود که دیواره های سیاهرگ به هم بچسبند و بسته شوند. ممکن است لازم باشد همان رگ بیش از یک بار تزریق شود. اسکلروتراپی نیازی به بیهوشی ندارد و می توان آن را در مطب پزشک انجام داد. این روش برای سیاهرگ های عنکبوتی بسیار کاربردی است.
• استفاده از جوراب بیماری واریس: جوراب های فشرده با اعمال فشار به ماهیچه ها و سیاهرگ ها کمک می کند تا خون را به سمت قلب حرکت دهند. تحقیقات نشان می دهد کسانی که از این جوراب ها استفاده کرده اند کاهش درد مرتبط با واریس را تجربه کرده اند.
• روش Endothermal ablation : در این روش با استفاده از گرما برای بستن ورید های آسیب‌دیده استفاده می شود.
• لیزر درمانی : در این روش که بدون هیچ‌گونه سوزن یا برشی انجام می شود، با تابش انفجاری شدیدی از نورهای کوچک به ورید، باعث محو شدن آن می شوند.
• فلبکتومی (Phlebotomy)سرپایی : این درمان به نحوی است که پزشک پوست را سوراخ کرده و رگ های واریسی کوچک‌تر را از طریق شکاف های کوچک خارج می کند.  معمولاً جای زخم بعد‌از‌آن حداقل است.

بیماری واریس یک بیماری شایع است که ممکن است علائم ناخوشایندی را در پاها ایجاد کند. با تشخیص زودهنگام و درمان مناسب، می توان از تشدید و پیشرفت بیماری جلوگیری کرد. اهمیت تغییرات در سبک زندگی سالم و مراجعه به پزشک هنگام بروز علائم واریس برای بهبود و کاهش عوارض این بیماری بسیار حائز اهمیت است.